Jakie rodzaje pistacji są dostępne na rynku?

Na polskim rynku orzechów i bakalii dostępne są głównie pistacje importowane – pochodzące od uprawianej pistacji właściwej. W handlu najpopularniejszy rodzaj orzeszków pistacjowych stanowią zwykłe, niesolone, naturalne pistacje. Oprócz nich dostępne są na rynku ich formy przetworzone – pistacje prażone, solone lub z dodatkiem innych przypraw (np. pieprzu). Orzechy kupić można porcjowane (w opakowaniach np. o masie 200 g) lub na wagę. 

Pasty, miazgi i masła z pistacji 

Jedną z najpopularniejszych kategorii produktów stworzonych na bazie orzechów pistacjowych są pasty, miazgi i masła orzechowe. Najbardziej wartościowe z nich są te, które zawierają 100% prażonych orzechów pistacji, bez dodatków substancji konserwujących, barwników, soli, orzechu palmowego czy kokosowego. Wysokiej jakości pasty, miazgi i masła pistacjowe mogą być wykorzystywane jako rodzaj smarowidła – np. do pieczywa, krakersów czy wafli ryżowych, jako dodatek do deserów i wypieków (np. w postaci kremu), a także jako samodzielna, odżywcza i zdrowa przekąska, jedzona wprost ze słoika – łyżką. 

Gdzie kupić pistacje?

Pistacje najlepiej kupować świeże, w krajach, w których są one uprawiane – m.in. w Iranie, Pakistanie, Indiach lub we Włoszech. Oczywiście, orzeszki pistacjowe dostępne w Polsce pochodzą z importu. Jeśli więc chcemy skosztować tych wysoce wartościowych orzechów warto nabyć je w dobrych sklepach, np. z żywnością ekologiczną lub u sprawdzonych dostawców.  

Jak wybrać dobre pistacje? 

Jadalną częścią orzeszków pistacjowych są tzw. pestki. Dobre, przeznaczone do spożycia są przede wszystkim pistacje, których łupina jest lekko pęknięta i rozwarta w taki sposób, że widoczna jest część znajdującej się wewnątrz pestki. Wybierając pistacje, należy unikać tych nie całkowicie dojrzałych – rozpoznać można je po pełnej, niepękniętej łupinie. Należy pamiętać, że dojrzałe orzechy pistacjowe pozbawione są łupiny, która po dojrzeniu samoistnie odpada lub jest usuwana. Jeśli brakuje nam pewności, czy pistacje są świeże, lepiej kupować te zamknięte w oryginalnym opakowaniu niż luzem. 

Kiedy pistacje są nieświeże? 

Wyróżnia się kilka oznak tego, że pistacje są nieświeże. Orzechy pistacjowe są zepsute, gdy:

• wydzielają nieprzyjemny zapach, 
• na ich zewnętrznej stronie pojawiła się pleśń, 
• wydają się być wysuszone, pozbawione wody, a ich łupina jest większa niż miąższ (pestka) orzecha, 
• mają widoczne uszkodzenia powstałe wskutek żerowania szkodników,
• w opakowaniu zaobserwujemy szkodniki,
• zjełczały i mają gorzki smak,
• zwietrzały i utraciły swą chrupkość,
• mają ciemnobrązową barwę.

Jak przechowywać pistacje, by zachowały świeżość na dłużej?

Pistacje można krótko przechowywać w temperaturze pokojowej (np. w kuchence szafce bądź spiżarce). Należy pamiętać, by wówczas w oryginalnym opakowaniu, z dala od źródła ciepła i bezpośredniego nasłonecznienia. Jeśli kupujemy większe ilości orzechów pistacjowych i chcemy zachować ich świeżość na dłużej, warto przechowywać je w zamkniętym opakowaniu (np. w zamkniętej strunowej torebce) w lodowce lub zamrażarce (zamrożone pistacje mogą być przechowywane nawet do 2 lat). Warto pamiętać, iż dłużej przechowywane mogą być przede wszystkim pistacje niedojrzałe, z zamkniętą łupiną. Najprawdopodobniej też dłużej świeższe będą również te przetworzone – prażone i solone – w odróżnieniu od surowych, nieprażonych i bez dodatków. 

Co można zrobić z pistacji i dlaczego warto je jeść?

Pistacje to produkt uniwersalny. Orzechy sprawdzą się jako samodzielna przekąska, ale stanowić mogą cenny i wartościowy pod względem odżywczym dodatek do deserów, wytrawnych dań, śniadań (np. w owsiance) oraz sosów do mięs. Po pistacje można również sięgać jak po zdrową alternatywę szybkich, gotowych i słonych snacków, chipsów czy innych przekąsek. Można zrobić z nich pasty i kremy orzechowe, np. do smarowania pieczywa, lub jako dodatek do wypieków czy innych deserów. Orzechy pistacjowe to źródło cennych składników odżywczych – m.in. potasu, fosforu, żelaza, magnezu, kwasu foliowego oraz witaminy E i B1. Orzechy pistacji wpływają pozytywnie na układ nerwowy, przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania organizmu i zmniejszają uczucie zmęczenia, dodając przy tym organizmowi energii i witalności. 

Przypisy: 

Stróżyk A., Pachocka L., Orzechy jako istotny składnik diety sportowców, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2016, 97(4), 328–334.

Kulik K., Waszkiewicz-Robak B., Orzechy jadalne jako źródło składników bioaktywnych, Trendy w żywieniu człowieka, pod red. Karwowskiej M., Gustawa W., Kraków 2015, 143–156.

Przewodniki po żywności: Jak stwierdzić, czy pistacje są złe? Dostępny w Internecie: https://isott2020.com/pl/1522-how-to-tell-if-pistachios-are-bad-5-signs-of-spoilage.html

Orzeszki pistacjowe [online]. Wikipedia : wolna encyklopedia. Dostępny w Internecie: //pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Orzeszki_pistacjowe&oldid=60657282